espere > Polski > Climate Encyclopaedia > Stratosfera > podstawy > 2. Dziura ozonowa > * Ćwiczenie 1

Download

 

Stratosfera

Wiadomości podstawowe

1.  Ozon: cykl Chapmana

Ćwiczenie 1

 

W stratosferze ozon cały czas tworzy się i ulega rozpadowi. Angielski matematyk i geofizyk Sidney Chapman zbadał i opisał ten cykl, dlatego nazwano go jego nazwiskiem. 

Animacja poniżej pokazuje cykl Chapmana i jego poszczególne etapy. 

Symbole:

atom tlenu

 cząsteczka tlenu 
 ozon
 fotony o wysokiej i zróżnicowanej energii (promieniowanie UV)
 ciężkie cząsteczki o różnej temperaturze
 
© 2003 Seesing, Tausch, Universität-Duisburg-Essen, Duisburg

 

 

© 2003 Seesing, Tausch, Universität-Duisburg-Essen, Duisburg

  • Z 1

Wstaw brakujące słowa w tekście. Te słowa to:

cząsteczka ozonu, cząsteczki ozonu; rozpad ozonu; atom tlenu; atom tlenu; atomy tlenu; atomy tlenu; cząsteczka tlenu; cząsteczka tlenu; cząsteczka tlenu; cząsteczki tlenu; promieniowanie UV; promieniowanie UV; ciepło; ciepło; długośc fali


  1.  Krótkofalowe promieniowanie UV o wysokiej energii może rozbić ________________________ na ________________________.
     
  2.  Poprzez "potrójne zderzenie", jeśli  ________________________,  ________________________ i ciężka cząsteczka biorą w nim udział, to tworzy się ________________________ . Ciężka cząsteczka może być cząsteczką pyłu lub inną dużą cząsteczką gazową.  
     
  3. Zadaniem ciężkiej cząsteczki jest pochlonięcie  ________________________ , która się uwalnia w czasie tworzenia się ozonu. Dostarcza to stopniowo  ________________________ do otoczenia.
     
  4.  ________________________ może być rozbita przez  ________________________.  ________________________potrzebny do tego nie musi mieć tak dużo energii jak do rozbicia cząsteczki tlenu.  ________________________może być większy. Produktem tego ________________________są ________________________ i _______________________.
     
  5.  Gdy dwa  ________________________zderzają się, to tworzy się ________________________.

 

  • Z 2

Objaśnij krótko jaka forma energii jest w stratosferze zamieniana na ciepło w trakcie cyklu Chapmana.

 

 

 

Download

animacja: ChapmanS.swf (59kB)
Proszę kliknąć prawym przyciskiem myszy na ikonę powyżej i wybrać "zapisz element docelowy jako..." aby "ściągnąć" animację na swój komputer.

 

 

O tej stronie:
Autorzy: M. Seesing, M. Tausch - Universität Duisburg-Essen, Duisburg / Niemcy
Ostatnia aktualizacja: 2004-05-13
Tłumaczenie na język polski: Dr Anita Bokwa, Uniwersytet Jagielloński, Kraków
© ESPERE-ENC 2013 | www.espere.net