espere > Polski > Climate Encyclopaedia > Troposfera > podstawy

Troposfera

Wiadomości podstawowe

Troposfera

Co się dzieje w otaczającym nas powietrzu?

Naszą planetę otacza cienka warstwa powietrza. Staje się ona coraz rzadsza wraz ze wzrostem wysokości ponad powierzchnią Ziemi. Nazywamy ją atmosferą. Słowo to ma greckie korzenie; "atmos" znaczy w tym języku gaz lub opary, zaś "sphaira" to sfera, warstwa.

 

Skład powietrza, którym oddychamy oraz jego własności są istotne nie tylko dla życia roślin, zwierząt i ludzi. Mają także wpływ na klimat Ziemi. Patrząc w górę w pogodny dzień widzimy jedynie niebieskie niebo. Gdybyśmy jednak zaczęli mierzyć temperaturę to okazałoby się, że ona aż do wysokości 100 km raz wzrasta a raz spada. Możemy więc stwierdzić, że istnieje kilka niewidocznych warstw atmosfery. Najniższa z nich to ta, w której żyjemy, i w której zachodzą procesy pogodowe. Rozciąga się ona od powierzchni Ziemi do wysokości około 8 km na biegunach i około 15 km nad równikiem. Nazywa się troposfera. To słowo także pochodzi z greki, "tropo" oznacza coś zmieniającego się. 

 

W troposferze temperatura spada wraz ze wzrostem wysokości. Ta tendencja ulega zmianie na górnej granicy troposfery nazywanej tropopauzą. Teksty tworzące to pole tematyczne objaśniają cechy, skład i procesy chemiczne zachodzące w troposferze. 

Poniżej wymienione są tematy tekstów z poziomu podstawowego. Aby poszerzyć swoją wiedzę zajrzyj do części "Więcej".

 

The atmosphere from space

Atmosfera widziana z kosmosu
© NASA visible Earth

1. Wiadomości wstępne o troposferze

- Zmiany temperatury wraz z wysokością
- Troposfera a powierzchnia Ziemi 
- Z czego składa się powietrze troposferyczne?
* Ćwiczenie 1: Powietrze i temperatura
* Ćwiczenie 2: Klimat lokalny

 

2. Efekt cieplarniany, promieniowanie i biosfera

- Promieniowanie i efekt cieplarniany 
- Gazy cieplarniane
- Co wydzielają do powietrza rośliny?
- Pożary lasów
* Ćwiczenie 1: Pożary lasów
* Ćwiczenie 2: Promieniowanie cieplne 
                        i gazy cieplarniane
* Ćwiczenie 3: Model cieplarniany

3. Ozon i tlenki azotu

- Ozon - co to jest i jaką odgrywa rolę?
- Tlenki azotu - jaką odgrywają rolę i jak się tworzą?
- Smog ozonowy
* Ćwiczenie 1: Działanie ozonu
* Ćwiczenie 2: Smog ozonowy

 

O tej stronie:
Autor: dr Elmar Uherek - Max Planck Institute for Chemistry, Moguncja, Niemcy
Ostatnia aktualizacja: 2004-06-12
Tłumaczenie na język polski: dr Anita Bokwa, Uniwersytet Jagielloński, Kraków

 

© ESPERE-ENC 2013 | www.espere.net