|
|
 |
|
Szklarnia jako model troposfery
Poniższe eksperymenty pozwalają się przekonać czy kolor podłoża ma wpływ na powstawanie efektu cieplarnianego. Przeprowadź eksperymenty w pomieszczeniu gdzie nie ma silnego przepływu powietrza (np. przeciągu), i gdzie jest dobry dopływ promieniowania słonecznego (najlepiej w słoneczny dzień.
Potrzebne materiały:
|
2 |
Okrągłe, szklane, niskie naczyńka (średnica ok. 10 cm) |
|
2 |
Przyrządy pomiarowe z czujnikami temperatury, pokazujące taką samą temperaturę w tych samych warunkach |
|
1 |
Kartka białego papieru lub kartonu o średnicy powyżej 10 cm |
|
1 |
Kartka czarnego papieru lub kartonu o średnicy powyżej 10 cm |
|
1 |
Materiał izolacyjny (np. deska drewniana) |
|
1 |
Duży kawałek kartonu lub innego materiału aby osłonić naczyńka przed promieniowaniem słonecznym w czasie przygotowania eksperymentu |
|
1 |
Zegar z sekundnikiem |
W czasie przygotowywania eksperymentu bezpośrednie promieniowanie słoneczne nie powinno docierać do obu „szklarni”. W czasie trwania eksperymentu natomiast powinny one być równocześnie wystawione do Słońca. |
Przygotuj eksperyment tak jak pokazano na rys. 1.
Oba naczyńka są umieszczone denkami do góry na dwu kartkach papieru i czujnikach temperatury. Czujniki temperatury nie powinny dotykać ani szkła, ani papieru i być umieszczone pośrodku.
E1
Oświetl obie „szklarnie" równocześnie światłem słonecznym.
Notuj w tabeli temperaturę w regularnych odstępach czasu. Sam wybierz jak często będziesz wykonywał odczyty.
|
|
 |
|
|
Rysunek 1: Przygotowanie eksperymentu dotyczącego efektu cieplarnianego
© 2004 Seesing, Tausch Universität-Duisburg-Essen, Duisburg
|
|
|
Wyniki pomiarów:
|
Czas w sekundach |
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
temperatura nad białą kartką [°C] |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
temperatura nad czarną
kartką [°C] |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
 |
|
|
Rysunek 2: szklarnie a: z białym, b: z czarnym podłożem
© 2004 Seesing, Tausch Universität-Duisburg-Essen, Duisburg
|
|
|
|
T1 |
Zaznacz poprawną odpowiedź:
Temperatura w szklarniach a i b (rys. 2) po kilkugodzinnym wystawieniu na bezpośrednie promieniowanie słoneczne jest
q taka sama
q wyższa w a niż w b
q niższa w a niż w b | |
|
|
Z 2 |
Uzasadnij swoją odpowiedź. Użyj określeń: "kolor podłoża", "promieniowanie słoneczne" i "promieniowanie cieplne". |
|
 |
|
Rycina 3: Szklarnia jako model
© 2004 Seesing, Tausch Universität-Duisburg-Essen, Duisburg
|
|
|
 |
|
Rycina 4: Środowisko przyrodnicze: "Naturalna szklarnia"
© 2004 Seesing, Tausch Universität-Duisburg-Essen, Duisburg
|
|
|
|
Z 3 |
Na ryc. 3 widać szklarnię z 3 oknami różnych rozmiarów na dachu.
Rozmiary okien w stosunku do powierzchni całego dachu odpowiadają udziałowi czterech głównych gazów cieplarnianych w tworzeniu się efektu cieplarnianego.
Przypisz nazwy gazów cieplarnianych do odpowiednich okien poniżej w zależności od wielkości ich udziału w tworzeniu efektu cieplarnianego.
| |
 |
|
|
(rys. 1 - powierzchnia z wyłączeniem okien)1. _______________ 2. _______________ 3. _______________ 4. _______________
|
|
|
Z 4 |
Tabela pokazuje różne części modelu szklarni z ryc. 3.
Uzupełnij tabelę wpisując którym częściom środowiska przyrodniczego one odpowiadają (druga kolumna) i określ ich wpływ na promieniowanie słoneczne i cieplne (trzecia kolumna). | |
|
|
symbole w modelu szklarni |
elementy środowiska przyrodniczego |
wpływ na promieniowanie słoneczne i cieplne |
|
Słońce
|
|
|
|
|
szklany dach |
|
|
|
|
ziemia pokryta roślinnością i ogrodnik
|
|
|
|
|
białe zaslony |
|
|
|
|
biały stół |
|
|
|
© 2004 Seesing, Tausch Universität-Duisburg-Essen, Duisburg
|
|
O tej stronie:
Autorzy: M. Seesing, M. Tausch - Universität Duisburg-Essen, Duisburg / Niemcy
Ostatnia aktualizacja: 2004-05-13
Tłumaczenie na język polski: dr Anita Bokwa, Uniwersytet Jagielloński, Kraków |
|
|
|
