Pogoda

Wiadomości podstawowe

Długoterminowe prognozy pogody

Większość ludowych metod przewidywania pogody dotyczy prognoz krótkoterminowych. Istnieją także przysłowia związane z prognozami długoterminowymi, choć większość z nich nie ma żadnego meteorologicznego uzasadnienia. Niektóre są dokładne, inne trochę mniej, ale i tak wszystkie są dyskusyjne.

Znalezienie powszechnie akceptowanego przysłowia dotyczącego prognozy długoterminowej jest nawet trudniejsze niż przysłowia o prognozie krótkoterminowej. Z reguły przysłowia dotyczące długich prognoz znacznie różnią się w poszczególnych krajach, bo zależą w dużym stopniu od cech klimatycznych danego regionu.
 

2 lutego

Jednym z kilku powszechnie używanych, długoterminowych przysłów jest to związane z 2 lutego, świętem Matki Boskiej Gromnicznej:

"Gdy w Gromniczną z dachów ciecze, zima jeszcze się przewlecze."
 

Prawdopodobnie już rzymskie legiony, podczas podboju północnych obszarów Europy, przekazały ten przesąd Germanom, którzy go przyjęli, a mianowicie, że gdy 2 lutego pojawia się słońce i jeż rzuca cień, to przepowiada to jeszcze sześć tygodni niepogody, nazwanej "Drugą Zimą".
 
W kilku krajach panował przesąd o tym, że 2 lutego zwierzęta wychodzą z nor, aby zbadać pogodę.
 

Na przykład na Węgrzech wierzy się w cień niedźwiedzia brunatnego, natomiast w USA popularną tradycją jest tzw. Dzień Świstaka.

"Jeśli świstak zobaczy swój cień
będziemy mieli jeszcze sześć tygodni zimy."

Dokładność przewidywania pogody przez świstaka jest raczej niska. Udowodniono, że zimowe prognozy świstaków amerykańskich sprawdzają się tylko w 39%.
 

Oznaki letniego deszczu

Innym popularnym wierszykiem o pogodzie, różnie brzmiącym w zależności od kraju, jest ten dotyczący deszczów latem.

"Kiedy Medard (8 VI) się rozwodni, będą deszcze sześć tygodni."

We Francji wierzy się, że typ pogody występujący w dniu Św. Medarda (8 czerwca) decyduje o tym czy następne tygodnie będą deszczowe czy słoneczne. Jeśli 8 czerwca pada, deszcz potrwa jeszcze od czterech do pięciu tygodni, albo powróci w czasie sianokosów. W Norwegii i na Węgrzech mówi się, że jeśli 8 czerwca pada deszcz to padać będzie jeszcze przez czterdzieści dni. We Flandrii takim dniem jest 6 lipca, dzień św. Godelive, a w Niemczech 27 czerwca, dzień Siedmiu Braci Śpiących.
 

"Siedmiu Braci przepowiada, ile tygodni popada."

W Anglii ludzie przyglądają się pogodzie 15 lipca, w dniu Św. Swithina, ponieważ tradycja każe im wierzyć w to, że warunki pogodowe w tym dniu utrzymają się jeszcze przez następnych czterdzieści dni. Istnieje nawet wierszyk na ten temat, znany na Wyspach Brytyjskich już od czasów elżbietańskich.

"Jak Święty Swithin rozchlapany, czterdzieści dni zapłakanych."

Te letnie prognozy sprawdzają się w około 70% przypadków.
 

O tej stronie:

Autor: Vera Schlanger - Hungarian Meteorological Service, Budapeszt, Węgry 
1. Recenzent: Dr Ildikó Dobi Wantuch - Hungarian Meteorological Service, Budapeszt, Węgry
2. Recenzent: Dr Elena Kalmár - Hungarian Meteorological Service, Budapeszt, Węgry
ostatnia aktualizacja: 2003-12-13
Tłumaczenie na język polski: Mgr Jerzy Bojan, Zespół Szkół, Proszowice; Dr Anita Bokwa, Uniwersytet Jagielloński, Kraków
 

Więcej informacji o ludowych prognozach długoterminowych (strony w języku angielskim):

http://www.ibiblio.org/uncpress/newsbytes/august98/rain.html
http://www.schooloftheseasons.com/julydays1.html#swithin
http://www.weathernotebook.org/transcripts/2003/07/14.php
http://www.woodlands-junior.kent.sch.uk/customs/stswithun.html
http://www.wilsonsalmanac.com/umbrella.html
http://www.stormfax.com/ghogday.htm
http://www.groundhog.org/history/tradition.shtml
http://wv.essortment.com/weatherfolklore_ruao.htm
http://www.stalkingthewild.com/weather.htm
http://members.aol.com/Accustiver/wxworld_folk.html