|
|
|
|
|
|
|
|
|
Stratosfera
Dowiedz się więcej! |
Ćwiczenie 1
Dwukomorowy fotoreaktor jako model atmosfery Ziemi |
|
|
|
|
|
Chemia atmosfery to temat bardzo złożony. Wiele reakcji przebiega z udziałem promieniowania o różnych cechach. Z tego powodu procesy chemiczne zachodzące w stratosferze znacznie różnią się od tych w troposferze. Aby łatwiej to zrozumieć, naukowcy używają modeli. Jeden z nich opisujemy poniżej: model dwukomorowego fotoreaktora.
|
|
|
Rycina 1 a) promieniowanie: pochłanianie i emisja atmosfery: promieniowanie gamma, UV, widzialne, podczerwone, fale radiowe b) model dwukomorowego fotoreaktora: light – promieniowanie, emissions – emisje, immissions - imisje © 2004 Seesing, Tausch; Universität-Duisburg-Essen, Duisburg
|
Spektrum pochłaniania ozonu zostało odkryte i opisane w latach 1881-1890. Już w 1878 r. Albert Cornu, profesor fizyki, odkrył, że spektrum promieniowania słonecznego (docierającego do powierzchni ziemi) gwałtownie załamuje się na długości fali poniżej 300 nm, jak ucięte nożem. Przy niskich wysokościach Słońca nad horyzontem ta granica przesuwa się nawet dalej ku falom o większej długości (ryc. 1a).
Z 1 |
Czy zjawisko opisane powyżej jest skutkiem jakichś właściwości Słońca czy też ziemskiej atmosfery? a) Jak odpowiedziałby na to pytanie Cornu? b) Jakiej odpowiedzi możemy udzielić dziś, używając współczesnej wiedzy, prawie 130 lat po odkryciu Cornu ? |
|
|
|
Ryc. 2. Budowa pionowa atmosfery i rozkład temperatury w profilu pionowym. Objaśnienia: sea-level – poziom morza, troposphere – troposfera, planetary boundary layer – planetarna warstwa graniczna, tropopause – tropopauza, stratosphere – stratosfera, ozone-sphere – warstwa ozonowa, mesosphere – mezosfera, thermosphere – termosfera, ionosphere – jonosfera, exosphere – egzosfera, border of the atmosphere – granica atmosfery © 2004 Seesing, Tausch; Universität-Duisburg-Essen, Duisburg
|
Z 2 |
Dlaczego możemy przyrównać ziemską atmosferę do dwukomorowego fotoreaktora (ryc. 1b)? Odpowiadając wykorzystaj wykres temperatury z ryc. 2. |
Z 3 |
Dlaczego temperatura w wyższych warstwach atmosfery jest dużo wyższa niż w tropopauzie? Odpowiadając wykorzystaj reakcje pokazane na ulotce “Poszukiwany: ozon”! ("Wanted-poster-ozone") |
Z 4 |
Wyjaśnij dlaczego długości fal promieniowania w stratosferze i troposferze znacznie się różnią (patrz ryc. 2). Odpowiadając wykorzystaj krzywą absorpcji z ulotki “Poszukiwany: ozon!”."Wanted-poster-ozone" . |
|
O tej stronie:
Autorzy: M. Seesing, M. Tausch - Universität Duisburg-Essen, Duisburg / Niemcy Ostatnia aktualizacja: 2004-05-13 Tłumaczenie na język polski: Dr Anita Bokwa, Uniwersytet Jagielloński, Kraków |
|
|
|